آسیب های مینیسک زانو

آسیب های مینیسک زانو

علت آسیب-دیدگی مینیسك:

 

• ضایعه آسیب-دیدگی یا پارگی مینیسک زانو اغلب زمانی ایجاد می-شود که زانو همزمان با چرخش تحت کشش هم قرار بگیرد و غضروف مینیسک بین استخوان زانو و درشت-نی تحت فشار قرار گرفته باشد. معمولا مینیسک داخلی بیشتر از مینیسک خارجی آسیب می-بیند البته باید دانست كه مشاهده این ضایعه در بچه-ها بسیار نادر می-باشد.

 

علائم آسیب-دیدگی مینیسك:

 

• وقتی روی مفصل فشار وارد بیاید یا مفصل زانو بچرخد درد در مفصل (در قسمت طولی آن) ایجاد می-شود. چنانچه حركت-های بخصوصی باعث بروز درد ناگهانی شود ادمه این حركات ممكن است به التهاب زانو اضافه كند، در پاره-ای از موارد زانو قفل می-کند که نشانة متلاشی شدن مینیسك بر اثر فشار وارد آمده روی آن می-باشد. در مواردی دیگر منطقه-ای از زانو به نظر حساس می-آید كه ناشی از بیرون-زدگی مایع مفصل است (کیست مینیسک زانو). باید به این نكته هم توجه داشت كه طولانی- شدن زمان ناراحتی باعث كاهش حركات رانی و در نتیجه تضعیف آنها خواهد شد.
• غضروف ها بافت هایی هستند که به مفصل متصل شده اند و باعث نرمی کشکک زانو و حرکت آن می شوند دو نوع غضروف در مفصل زانو وجود دارد غضروف های نرم وغضروف های سخت. قسمت های هلالی، پدهای انعطاف پذیر در ناحیه خارجی و داخلی مفصل زانو وجود دارد، که به آن غضروف های مینیسک زانو گفته می شود. غضروف های براق، نرم و سختی هم درانتهای استخوان های زانو قرار گرفته است که به آنها غضروف های مفصل گفته می شود.  

درمان موارد حاد:

 

درمان باید بلافاصله بعد از آسیب-دیدگی شروع شود. هدف از درمان فوری به منظور جلوگیری از جراحات بیشتر می-باشد و تا جایی که ممکن است از خونریزی بعدی جلوگیری بعمل می-آید.

درمان موثر باعث کاهش خونریزی، عدم تشكیل بافت ناشی از جوش خوردن زخم و جلوگیری از عوارض دیگر می-شود که در صورت عدم جلوگیری به موقع این عوارض طبیعتا می-تواند باعث طولانی-تر شدن دوره بازتوانی و یا حتی منجر به ناتوانی گردد.

 

 

درمان را تحت عنوان اصول Rice دنبال می-کنیم:

 

 Rest) R) استراحت:

• توقف فوری فعالیت ورزشی.

 

Ice) I) یخ:

 

• بعد از آسیب-دیدگی باید بلافاصله به روی ناحیه آسیب-دیده یخ گذاشته شود. سرمای یخ باعث انقباض عروق خونی و توقف خونریزی می-شود. توجه داشته باشید كه در چنین شرایطی استفاده از اسپری سرما ساز موثر نخواهد بود همچنین یخ نباید مستقیما با پوست بدن تماس داشته باشد و باید با یک لایه نازک پارچه-ای (مانند باند کشی) پوشانده شده باشد. درمان با یخ باید به مدت ۲۰ دقیقه در عرض ۳ ساعت اول آسیب-دیدگی انجام شود.

در صورت امکان درمان پارگی مینیسک باید شامل موارد زیر باشد:

 

Compression bandage) C) بانداژ فشاری:

 

• زانو باید با یک باند فشاری بسته شود البته نه آنقدر محکم که مانع حركت جریان خون در قسمت بانداژ شده گردد. توصیه می-شود كه بانداژ زانو تا زمان کاهش ورم ادامه یابد البته در طول شب بهتر است كه بانداژ برداشته شود. برای افزایش اثر باند فشاری بهتر است از یک تکه پشم یا نمد به ضخامت تقریبی یک سانتی متر در زیر باند و دقیقا در بالای محل خونریزی استفاده شود.

 

Elevation) E) بالا بردن:

 

• حتی-المكان محل آسیب-دیده بالاتر از سطح قلب قرار گیرد، این عمل جلوگیری از خونریزی می-كند و توصیه می-شود تا مادامی كه تورم وجود دارد این حركت ادامه یابد.

بازتوانی را می-توان از ۲۴ تا ۴۸ ساعت بعد از آسیب-دیدگی شروع کرد.

 

معاینه:

 

• اگر آسیب-دیدگی مفصل زانو مورد تردید باشد باید معاینه پزشکی انجام شود. در این صورت احتمالا معاینه بالینی معمولی کافی نیست و پزشک باید تست-های گوناگون زانو (تست مینیسک) را انجام دهد، هر چند که در طی چرخاندن زانو حساسیت و دردناکی زانو افزایش یابد. آرتروسکپی، اسکن MR یا سونو برای تشخیص در اكثر موارد ضروری می-باشد.

 

 

درمان:

 

• نتیجه درمان معمولا شامل تسکین درد و بازتوانی است ولی اگر ناراحتی کم کم از بین نرفت و قفل شدگی زانو و یا ضایعه واضح مینیسک وجود داشت (مثلا توسط سونو مشخص شده است) جراحی تجویز می-شود.

در عمل جراحی سعی می-شود تکه-های پاره شده مینیسک بریده شده و از بدن خارج شود. که در این حالت به دوره-ی بازتوانی طولانی-تری نیاز خواهند بود اما با عمل جراحی در دراز مدت تحلیل غضروف زانو کاهش می-یابد. باید دانست در موارد نادر پاره-گی مینیسك، تمامی آن توسط عمل جراحی از مفصل خارج خواهد شد.

 

بازتوانی:

 

• شامل کلیات و مراحل ۱ تا ۴ است.

به دنبال عمل جراحی، می-توان اعمال فشار به روی زانو را به محض کاهش درد و التهاب شروع كرد. در بهترین موارد فعالیت کامل بعد از چند هفته امکان-پذیر است. در حالی كه عمل جراحی بدون عارضه باشد ورزشكار می-توان به سطح فعالیت ورزشی خود در طی یک ماه بازتوانی برگردد. البته باید توجه شود كه بازتوانی نباید باعث درد و التهاب در زانو شود.

 

عوارض:

 

• باید توجه داشت كه چنانچه قبل از عمل جراحی بهبودی کافی برای فعالیت ورزشی بوجود نیامد قبل از جراحی می-بایست از تشخیص آسیب-دیگی مینیسك مطمئن شد. معاینات تکمیلی شامل :عکس برداری با اشعه ایکس و سونو گرافی و اسکن MR می-باشد كه توصیه می-شود حتما انجام شود.

در موارد خاص باید به عوارض زیر توجه داشت:

• • صدمه غضروفی.
  • پارگی رباط داخلی- طرفی زانو.
  • پارگی رباط خارجی- طرفی زانو.
  • پارگی رباط صلیبی- قدامی.
  • پارگی رباط صلیبی خلفی.
  • از هم گسیختگی غشای استخوانی.
  • التهاب زرد پی.
  • تجمع مایع در مفصل.
  • التهاب کیسه بورس.
  • بیماری تحلیل-برنده غضروف.
  • التهاب چین مخاطی.

 

به دنبال یک آرتروسکپی مشکلاتی مانند تجمع مایع در مفصل، عفونت زخم یا مفصل زانو ممکن است بوجود آید که نیاز به مداخله فوری پزشکی دارد.

 

توصیه ویژه:

 

• از آنجایی که آسیب-دیدگی می-تواند عدم توانایی دائم ایجاد کند بایستی به موسسه بیمه خودتان گزارش دهید.

بیومکانیک زانو

زانو یکی از پیچیده ترین مفاصل بدن است و توزیع نیروهای وارده بر آن و نوع حرکاتی که در این مفصل انجام میشود تاثیر زیادی بر سلامتی و یا بیماری های احتمالی آن دارد.

استخوان کشکک موجب میشود فاصله تاندون چهارسر از جلوی مفصل بیشتر شود و در نتیجه با ایجاد یک تکیه گاه قدرت اثر نیروی عضله چهارسر بر روی استخوان تیبیا بیشتر شود.

استخوان کشکک بر روی شیاری که در سطح قدامی کندیل های استخوان ران قرار داشته و در واقع بین دو کندیل است قرار گرفته و در حین خم و راست شدن زانو، کشکک بر روی این شیار به سمت بالا و پایین حرکت میکند. در صورتیکه عمق این شیار کم باشد و یا پرده های رتیناکولر دو طرف کشکک به درستی به آن متصل نشده باشند و یا قدرت عضلات واستوس مدیالیس و لترالیس که به دو طرف کشکک متصل میشوند نامتعادل باشند حرکات کشکک بر روی این شیار اینترکندیلر Tracking به درستی انجام نشده و در اصطلاح بیمار دچار Maltracking استخوان کشکک میشود.

زانو حول محور عرضی که از دو کندیل ران میگذرد حرکت خم و راست شده یا فلکشن Flexion و اکستنشن Extension را انجام میدهد و همچنین وقتی که زانو خم است میتواند حول محور طولی ساق مختصری حرکات چرخشی داشته باشد.
حرکات چرخشی ران بر روی ساق بصورت حرکت کندیل خارجی ران و منیسک خارجی زانو بر روی پلاتوی تیبیا است و حرکات خم و راست شدن زانو بصورت هم چرخش Roll و هم لغزش Glide کندیل های ران بر روی منیسک ها است.

محور عرضی حرکات خم و راست شدن زانو دقیقا جایی است که رباط های متقاطع یکدیگر را قطع میکنند. این محور در حین خم شدن زانو به بالا و عقب تغییر مکان میدهد و بدین ترتیب در حالات مختف خم شدن زانو فاصله این محور از سطح مفصلی دائما در حال تغییر است و این پدیده به علت تغییر در انحنای کندیل های ران است که در قسمت عقب کمتر از جلو است.

وقتی زانو صاف است یا در حالت اکستنشن Extension قرار دارد رباط های کلترال و قسمت قدامی رباط متقاطع قدامی سفت و کشیده میشوند و وقتی زانو در حالت ایستاده کاملا صاف میشود ران حدود ۵ درجه روی تیبیا چرخش داخلی پیدا میکند با زبان دیگر در حین مستقیم شدن زانو ساق کمی به سمت خارج میچرخد. در حالت زانوی خم یا حالت فلکشن Flexion رباط های جانبی شل شده و رباط های متقاطع یا صلیبی سفت و محکم میشوند.

با خم شدن زانو پلاتوی تیبیا در زیر کندیل های استخوان ران به سمت عقب هم میلغزد پس خم شدن و لغزیدن زانو با هم اتفاق میفتد.

زانو بطور طبیعی میتواند حدود ۱۳۵ درجه خم شده و تا صفر درجه صاف شود.

رباط صلیبی خلفی که در تصویر سمت راست دیده میشود در پشت زانو قرار داشته و مانع از سر خوردن کندیل های ران بر روی پلاتوی تیبیا به سمت جلو میشود. در صورتیکه نیروی زیادی به زانو وارد شود بطوریکه این رباط نتواند مانع از به جلو رفتن کندیل های ران شود، خودش پاره میشود. در تصویر سمت چپ هم رباط صلیبی جلویی ACL دیده میشود که مانع میشود تا کندیل های ران بر روی پلاوی تیبیا به عقب بروند و در صورتیکه نیروی زیادی موجب به عقب رفتن کندیل های تیبیا شود این رباط پاره میشود.